Ստեֆան Մալարմե. բանաստեղծություններ

Ստեֆան Մալարմե (1842-1898 Փարիզ, Ֆրանսիա)

Ստեֆան Մալարմեի դիմանկարը

Նկարիչ՝  Էդուար Մանե

Ծովային քամի

Ավա՜ղ, մարմինն իմ տխուր է, ու կարդացի գրքերն համակ,

Եվ զգում եմ, որ հավքերը խենթ թպրտում են երկնի տակ՝

Հարբած անփայլ փրփուրներից անծանոթ ու օտարոտի.

Ես կփախչե՜մ, կհեռանա՜մ. և ո՛չ մի բան իմ խենթ սրտին,

Որ կոփվել է վայրագ ծովում, էլ չի կարող սանձահարել.

Ո՛չ հին այգին, որի վոլքերն աչքերիս մեջ պահում եմ դեռ,

Ո՛չ լապտերիս լույսը տրտում, որից հանուն ճերմակության

Դատարկ թուղթն է տենդոտ ժպտում, ո՛չ  այն կանայք, որ հեռացան

Իրենց մանկանց կերակրելով: Ես կմեկնեմ հեռուն դյութող,

Կհեռանա՜մ, շոգենավը իր կայմերով օրորվի թող,

Ու բարձրացնի խարիսխն արագ՝ մի հազվագյուտ երկրի համար,

Թող Ձայնձրույթը՝ դաժան հույսի լլկանքներով սարսափահար,

Ահագնանա դողդողացող թաշկինակի հոգեվարքից.

Եվ, թերևս, կայմերը, որ հմայվել են հողմի վարքից,

Հեզ խոնարհվեն մի կատաղած քամու առաջ ու կործանվեն.

Մե՛կ է, ծովում նավազների դյութիչ երգերը կծնվե՛ն:

***

Տեսիլք

Տխրեց լուսինը: Երազում-տրտում սերովբեն թաքուն,

Մշուշոտ ծաղկանց անդորրում գունատ, աղեղը ձեռքին,

Մեռնող ջութակի ճերմակ հառաչն ու ողբն էր սայթաքուն

Իջեցնում զգույշ լազուրի աղոտ լուսապսակին:

- Այդ սուրբ ժամին էր, որ փառաբանվեց քո ջերմ համբույրը:

Տառապանքի դեմ այնքան սփոփիչ երազի երգը

Հագենում էր կուշտ՝ անվերջ խմելով տխրության բույրը,

Որն առանց ցավի սրտի հավաքած Երազի բերքը

Թողնում էր սրտում՝ անհուշ, մոռացված, ուստի ես հածում,

Թափառում էի՝ աչքերս գամած սալահատակին,

Երբ որ արևի վարսերի միջից, խավար փողոցում,

Հայտնվեցիր դու, և ինձ թվաց, թե տեսնում եմ կրկին

Լուսե շղարշով այն կախարդուհուն, որ մի ժամանակ

Իղձերի միջով իմ երես առած ու խենթ մանկության

Անցնում էր մեղմիկ, և նրա քնքուշ ձեռքը կիսափակ

Բուրյան աստղերի ճերմակ փնջեր էր թափում ցիրուցան:

***

Ամառային տխրություն

Արեգակը, ավազին նիրհած չքնա՜ղ ռազմուհի,

Կլանում է նվաղուն քո մազերի ծուփ ոսկին,

Ու խմելով խունկը քո թշնամական այտերի,

Խառնում է այն սիրաբեր օշարակի արցունքին:

Առկայծումից այդ ճերմակ հավերժական ամայի

Ասում էիր, տխրեցրած համբույրներս մեղմագին,

«Երբեք մենք չենք վերածվի մի միայնակ մումիայի

Անապատի տակ զառամ և արմավի տակ մավի»:

Վարսերդ գոլ գետի պես հոսում են, ու նրանց մեջ

Լուռ լողացող Հոգուն ենք մենք հետևում անընդմեջ,

Եվ այն Ոչինչն են գտնում, որին դու չես ճանաչում:

Կհամտեսեմ ես ծորուն շառագույնը քո դեմքի,

Որ իմանամ, թե գիտի նա գաղտնիքը հմայքի,

Որն անզգա լազուրի քողն է կոտրում հարաճուն:

Ստեֆան Մալարմեի դիմանկարը

Նկարիչ՝ Պյեռ Օգյուստ Ռենուար

Թարգմանությունը՝ Գ. Գասպարյանի