Որոնել

пятница, 29 июня 2018 г.

Արմինե Բոյաջյան. բանաստեղծություններ

Արմինե Բոյաջյան

















սուտ էր…
ասացիր. "թանկ ես, երազ ես, նման չես"…
սուտ էր…
իմ անեղծության ծովի մեջ կաթիլ,
մի փոքրիկ կաթիլ ավելացնելով`
առար ողջ ծովս`
որպես հատուցում քո "սուրբ" կրքերի…
հարուստ կարծեցիր քեզ իմ մաքրությամբ,
թանձր ծորացող իմ խոնարհությամբ,
հավատարմության կնիքս առար`
իբրև մատանի
այն մեր երազած,
չեղած, նկարված նշանադրության…
սուտ էր…
ասացիր` "լի ես, լրիվ ես, իմն ես"…
սուտ էր,
երազ էր,
քո սուտ երազն էր,
ինձ ինձնից խլող այն բիրտ երազը,
որ կրծոտում է
ապրելու իմ պարզ ունակությունը…
սուտ էր…
սուտ էիր…


***

կարծում ես՝ ճահիճդ անցար,
անվտանգ ես,
մոռացել ես գործող օրենքի մասին.
սերմեր ես ցանել աջ ու ձախ,
սերմերդ մի օր բերք կդառնան, 
կժողովես ու լուռ կհեկեկաս...
հեծկլտանքիդ մեջ թե ծանոթ ձայն լսես,
ուշք մի´ դարձրու.
ե´ս եմ,
լացիս արձագանքը...
արցունքներս կսեղմեն կոկորդդ,
կթվա` մրսել ես մի քիչ,
բերքիդ մեջ հառաչանք կլսես,
չճնշվե´ս.
հոգուս հևքը կլինի,
իմ ստվերը կլինի բերքիդ մեջ…
Քեզ կողողեն ավերակներիս փոշիները գորշ,
ես կթոթափեմ շղթաները իմ,
դու կհեկեկաս բերքիդ վրա...
Արեգակ կա իմ քաղաքի համար...
օրենքն է սաստիկ՝
պետք է ժողովել, ինչ, որ ցանել ես...


***

Դու խոսեցիր`
առանց աչքերիս մեջ նայելու`
փախչելով,
հեռացող կրնկիդ դոփյունով...
իմ մասին խոսեցիր 
հեռվում,
պատի տակ,
ոչ ինձ հետ...
էդ փախչող կրունկներդ մեծ են,
սև ու անճոռնի,
ցավեցնում են բիբերս,
թարթիչներս,
կոպերս:
Ֆրազներդ` հյութեղ են, բայց` թթու,
բառերդ` լիմոնի հոտով,
Սիրել չիմացար,
ոչի´նչ.
թույլերը սիրել չգիտեն…
Նրանք լռելու փոխարեն գոռում են,
գալու փոխարեն` գնում,
ձեռքից բռնելու փոխարեն հրում են
ու ազնիվ խաղալ չգիտեն:
Քո բեմում քեզ մենակ եմ թողնում.
հոգնել եմ թուքս կուլ տալուց,
մոնոլոգդ կարճ է, գիտե´մ,
թերթել եմ էջերդ վաղուց,
թերթել եմ
ու անունս ջնջել:
Դու կարդա´, հոսի´ր բեմից,
մինչև որոշյալ ժամանակդ գա,
դու գնա´, հեռացի´ր, փախի´ր.
հենց էդպես էլ պիտի վերջանաս:


***























այգաբացը սովորական է, 
անսովոր է
չորս ձեռք,
չորս ոտք,
չորս բիբ 
ունենալը...
անսովոր է շնչել երկու քթով
ու արտաշնչել նրա համար...
անսովոր է
կապված
երկու շունչը,
երկու հոգին,
երկու մարմինը:

***


մարմինները քրտնում են`
առանց իրար դիպչելու:
այսօր նա հայելի է,
որտեղ դու քեզ ես տեսնում
և որտեղ դու հայելու վրա մեռնող
գոլորշի ես...
գինին հոսում է վերից վար:
տտիպ է, կարմիր, սիրուն հոսք ունի:
իջնում է մեջքովդ` ինչպես կատու,
թթվաշ է...
արյանդ մեջ է մտնում կարմիր ճանկերով
ու հաշվում սրտիդ զարկերը`
կրծքիդ մակերեսից...
տեսնես` ինչո՞ւ են փակվում աչքերը,
երբ շուրթն ուրիշ շուրթի է հպվում:
լուսինը բարուրված է երկնքով
ու մթե շապիկ ունի.
տաքացնում է,
որ ցողից չմրսեն,
որ դողան սիրո դողով:
կամուրջը կապում է երկու անջատ փողոցները.
լապտերներ կան կամրջի երկայնքով:
մարմիններն այրվում են`
կրակից, լույսից, շան հևոցից:
մարմինները սեղմվում են իրար`
շշնջոցով...
մարմինները հոտոտում են իրար`
թացի մեջ:
կա պարանոց`
ձիգ, պրկված, սրսռուն:
կան շուրթեր`
սողացող կիսամերկ պարանոցի վրա:
հյութաքամ են լինում մարմինները,
ծավալափոխվում են.
նոր հոտ կա անոթի մեջ,
նոր ձայներ են պատեպատ զարկվում...
կա վեց աչք:


***

մի օր Դու մտար իմ քաղաք...
ես ունեցած-չունեցածս Քո ոտքերի առջև գցեցի,
Քեզ արմավենու ճյուղերով դիմավորեցի
ու բարձր ձայնով աղաղակեցի.
- Օվսաննա ի բարձունս... 
- Օրհնյալ է Նա, ով գալիս է իմ քաղաք` որպես Տեր...
Դու ընթրեցիր ինձ հետ,
իմ ոտքերը լվացիր,
Քեզ հետ այլակերպության լեռը բարձրացրեցիր,
ջրերի վրայով քայլել տվեցիր,
հանդարտություն տվեցիր փոթորիկներիս...
մի առավոտ, աքաղաղի կանչի հետ,
աշխարհի վառած կրակի մոտ ուրացա Քեզ,
մի երեկո խաչեցի Քեզ...
բայց մի մայրամուտի երևացիր ինձ` հարություն առած,
ու ասացիր.
- արածեցրու իմ գառներին, թե սիրում ես Ինձ...
հավիտյան անփոփոխ է պատասխանն իմ.
- Տեր, Դու գիտես, որ սիրում եմ...


***

















Իմ քաղա´ք,
լուսաբացդ եկավ առանց ինձ,
ու նստեց վերմակիդ աջ փեշին,
սկուտեղում իր ձեռքի ուներ սուրճ
և դատարկ մոխրաման մետաղից: 
Մոխրացել էր գլանակն էն կիսատ,
որ սուլում էր պատմություն իմ մասին,
քեզնից լուռ հեռանում են բոլորը`
թե´ սիգար, թե´ մոխիր ու թե´ կին…
Իմ քաղա˜ք,
դու անմեղ մեղավոր ես,
պարզապես սև ուղտեր են անցել
քո փոշոտ ու քո հին մայթերով,
և ուղտերը դարձել են քեզ տեր:
Լուսաբացդ կռթնել է վերմակիդ,
տաք թրջոց է դրել ոտքերիդ,
բայց խաղաղ է քեզ համար գիշերդ.
դու քնած ես անշարժ` ինչպես դի:
Դու սպասում ես ուղտերի թռիչքին,
որ հառնեն, վերանան, գնան,
իսկ ուղտերը դեռ ծամում են դանդաղ
այն ամենն, ինչ քեզնից գողացան:


***

բոլոր զոհերը սիրուց են.
սերը չի վերջանում.
Աստված չի վերջանում.
ուրեմն միշտ կլինի զոհ...


***

ազատ չես, որովհետև համեմատում ես.
քիթդ երկար է, բայց` զուրկ քթանցքներից.
կա ոսկորների սարսափելի հիվանդություն - փտախտ.
այն առաջանում է նախանձից.
կա ճանապարհ - միայն քեզ տրված...
զարմացիր համեմատվողների,
երկարաքթերի,
ուրիշի ունեցածի վրա աչք տնկողների վրա
ու անցիր այդ ճանապարհը...
սա է քո ազատությունը...


***

















Մի ֆոտո մնաց,
ու անունդ մնաց օդում:
Հողե մի թումբ մնաց,
սառը մարմինդ` էդ հողի ծոցում:
Մի գունատ ֆոտո մնաց,
կիսատ աչք ու մռայլ մի դեմք:
Էն ցավի ճիչը մնաց,
Էն ծանոթ քրքիջը օդում:
Ամեն ինչ օդում մնաց,
շիկացավ ու կախվեց վերից,
գինի չդարձավ քո ջուրը,
ու հուշդ չդարձավ մարմին:
Կարոտիդ ծուխն է մորմոքում,
ու գույնս խլում է քիչ-քիչ:
Էն ձենդ զնգում է նորից
էն ձենդ ինձ ձեն է տալիս,
շրջվում եմ, չկաս, անմարմին,
շրջվում եմ, հողի հոտ է գալիս:
Շրջվում եմ մի քարե խաչ է գալիս
ու խաչից ոռնոց է գալիս...
Դու չես նեղանա, չէ, գիտեմ,
թե ունկերս բամբակ խոթեմ,
թե կացնեմ էդ քարե ոռնոցը,
որ կարոտս կարոտիդ խառնեմ:
Էդ գունատ ու մռայլ նկարիդ
կարմրով մի ժպիտ վրձնեմ,
որ շրջվեմ ու քար չտեսնեմ,
որ օդում չկախվի ճիչդ,
որ օդում չմնա ոչինչ,
որ դու չմնաս օդում,
որ օդ չմնա:


***

Թե չլիներ այդ օրն իմ կյանքում,
վառվող իմ այտերի վրա
այդքան արցունքի շիթեր
չէին մեռնի վշտից գլխիկոր:
Այդքան մորմոք ու լաց,
այդքան ափսոսանք ու սեր
սրտիս շնչառության վրա
այդպես անթեղված չէին լինի…
Հոգու այդպիսի ճռինչ
ու ցավից գալարվող շառաչ,
այդքան մոխրագույն կարոտ
մեկտեղ լղոզված չէր լինի…
Ախ, չլիներ այդ օրը,
կյանքիս սարսափի այդ օրը,
այդ մահի, մրմուռի օրը,
ես հիմա անհոգ ու կայտառ
այս կյանքի մեծ բեմում բաքոսյան
մի կենաց ասեի երգելով`
գինու տեղ իմ ձեռքում ծնծղա…
Մի նվագ հյուսեի իմ սրտից,
փառահեղ մի դեր խաղայի,
ճարտասան իմ լեզուն բոցկլտար,
այդ բեմում ես տեր լինեի…
ինչ արած, եղավ այդ օրը,
իմ կյանքի մահաբեր ու գորշ օրը,
որ կեղծեց, համոզեց, թե գտար
այն վարպետ-դերասան –ճարտասանը,
ով քեզ հետ նույն բեմում բաքոսյան
կգոչի թավությամբ այրական`
թե դու ես թագուհին այս բեմի,
դու ես սարքված իմ կողից…
Կտայի թանկս` անունս, կյանքս`
սարսափի այդ օրը չապրեի…
Բայց եղավ, եղավ այդ օրը…


***

Մոխրագույն հագած ուրուի նման`
Այն սև շուրթերով ու սև մատներով Հեզաբել-կինը
Մռայլ շենքերի ամայության մեջ
Մի սուր քրքիջ է արձակում հանկարծ,
Ու քաղաքը գորշ առնում է թևեր, 
Սև ագռավի պես ճախրում է օդում
Ու համոզում է շենքերին պաղած,
Թե ինքն է տերը…
Շենքերն էլ անշունչ, անկենդան, փտած,
Շենքերը հագած սգվորի սքեմ,
Դամբարանային հայացքներն հառած
Ու սև ագռավի թևերին թառած`
Պտույտ են տալիս
Եվ դանդաղ գծում մոխրագույն շրջան…
Ու մի սանդուղք են տարածում երկինք,
Ուզում են վերի Հանճարին հասնել…
Քարը քարի հետ ուզում է թռչել էյդոսներից վեր,
Տենչում է տեսնել Նրա երեսը նույն հարթության մեջ…
Անկարելի է, սևազգեստ ագռավ,
Քորեբը սուրբ է, այդ սարի վրա բնավ տեղ չունես…
Քարը քարի հետ խորհուրդ է անում`
Ինչպես կառուցել աշտարակ մի նոր,
Որի գագաթը ի զորու լինի հոտոտել Երկնին…
Անհաղթանակ ես, փոքր ես, Բաբելոն.
Քեզ հետ խոսում է Ճշմարտությունը…






Комментариев нет:

Отправить комментарий