էզրա Փաունդ. բանաստեղծություններ

էզրա Փաունդ (1885-1972 ԱՄՆ, Այդահո)

Ալբա

Սառը, ինչպես գունատ ու թաց տերևները հովտաշուշանի,
Նա պառկեց իմ կողքին` լուսաբացի մեջ:

* Ալբա -«լուսաբացի բանաստեղծություն»

***

Ողջույն

Սերունդ լիապես ինքնագոհների

Եվ լիապես անճարակ սերունդ:

Ես տեսել եմ

Ձկնորսների խնջույքն արևի տակ,

Տեսել եմ նրանց` անփույթ ընտանիքներով,

Տեսել եմ նրանց ժպիտները` ատամներով լի,

Լսել եմ նրանց ծիծաղն անշնորհք,

Եվ ես երջանիկ եմ առավել, քան դուք,

Իսկ նրանք ինձնից երջանիկ են,

Մինչ ձկները լողում են լճում ամբողջովին մերկ:

***

Envor

Գնա, խուլ ծնված գիրք,
Եվ ասա նրան, որ մի ժամանակ Լոսի երգը երգեց.
Թե ձայնի նման դու ունենայիր
Ճանաչելու ձիրք,
Ապա մի պատճառ կգտնեիր հար
Թողություն տալու մեղքերիս համար,
Որ հոգուս վրա ծանրացած են դեռ-
Կանմահանայիր դու փառքով անմեռ:

Ասա նրան, որ իր գանձը անվերջ
Թափում է այսպես իր երգերի մեջ,
Ցանկանում միայն
Կյանք տալ վայրկյանին:
Թող ապրեն նրա շնորհներն անեղծ,
Ինչպես վարդերը` սաթի մեջ դրված,
Ալ, նարնջագույն, հանց մի նյութ ու գույն`
Ժամանակից զերծ:

Ասա նրան, որ շրջվում է անվերջ`
Երգը շուրթերին,
Բայց չի գեղգեղում երգը իսկական
Եվ չի ճանաչում իր հեղինակին.
Որ է՛ ուրիշ ձայն, -
Գուցե նրա պես գեղեցիկ ու խոր, -
Որ նրա համար երկրպագուներ պիտի բերի նոր,
Երբ մեր երկուսի աճյուններն հանգչեն Ուոլլեսի կողքին,
Հանց մոռացության փոշու երկու շերտ,
Մինչև փոփոխումն հավետ կործանի
Հողագունդը այս` Պերճանքից բացի:

***

Ձեղնահարկ

Եկ խղճանք նրանց ովքեր մեզնից հարուստ են:
Եկ հիշենք, բարեկամ, որ հարուստները
ծառաներ ունեն բայց ոչ բարեկամներ,
Իսկ մենք ունենք բարեկամներ բայց ոչ ծառաներ:
Եկ խղճանք ամուսնացածներին և չամուսնացածներին:
Լուսաբացը ներս է մտնում փոքրիկ ոտքերով
որպես մի ոսկեզօծ Պավլովա,*
Եվ ես մոտ եմ իմ ցանկությանը:
Կյանքն ավելի լավ բան չի պարունակում
Քան այս ժամը զուլալ զովության-
միասին արթնանալու ժամը:

*Աննա Պավլովա (1885-1931). ռուս բալերինա: Լոնդոնում
առաջին անգամ ելույթ է ունեցել 1910-ին:

***

Նկարը

Այս մահացած կնոջ աչքերը խոսում են ինձ հետ:
Այստեղ կար սեր, որը ջրասույզ չի լինում:
Այստեղ կար ցանկություն, որը չի ջնջվում համբույրով:
Այս մահացած կնոջ աչքերը խոսում են ինձ հետ:

***

Աղջիկ

Ծառը մտել է ձեռքերիս մեջ,
Բուսահյութը բարձրանում է իմ բազուկներով,
Ծառը կրծքիս մեջ է աճել
Դեպի ներքև,
Բազուկների պես` ճյուղերը դուրս են աճում ինձնից:
Ծառ ես դու,
Մամուռ ես դու,
Մանուշակներ ես հողմերի ներքո:
Երեխա ես դու – բարձր այնքան,
Եվ այս ամենը անմտություն է աշխարհի համար:

***

Տեսանող աչքը

Այլևս չկա մեզ համար հոգոցը փոքրիկ,
Այլևս հողմերը մթնշաղին չեն վրդովում մեզ:
Նայե՛ք չքնաղ մեռյալներին:
Այլևս չեմ վառվում ես:
Այլևս մեզ համար չէ թևերի թափահարումը
Որ աղմկում էր մեր գլխավերևում:
Նայե՛ք չքնաղ մեռյալներին:
Այլևս չի ձաղկում ինձ ցանկությունը,
Այլևս մեզ համար չէ դողը՝
Ձեռքերի հպման պահին:
Նայե՛ք չքնաղ մեռյալներին:
Այլևս մեզ համար չէ շուրթերի գինին,
Այլևս մեզ համար չէ գիտելիքը:
Նայե՛ք չքնաղ մեռյալներին:
Այլևս չկա հորձանքը,
Այլևս չունենք մեր հանդիպման վայրը
(Նայե՛ք չքնաղ մեռյալներին)՝
Թինթագյոլը:

Թարգմանությունը՝  Սամվել Մկրտչյանի