Սևակ Գևորգյան. " Պատերազմ "պատմվածք

Սևակ Գևորգյան (1986 Երևան)

Պատերազմ

Այնտեղ ամեն ինչ էլ կար և մենք կարող էինք մնալ: Ձմեռային ցուրտ երեկո էր փողոցում, իսկ այնտեղ շամպայն, վիսկի, պարող դատախազ անգամ, կենացներ, ժպիտ, մաղթանք…Մի խոսքով՝ տաք էր: Այդ օրվա համար դու հագել էիր մորդ բաճկոնը, որովհետև, թեև դու ուսանող էիր, բայց տան աշխատողը մայրդ էր ու առաջինը իրեն համար պիտի առնվեր շոր, կոշիկ և մնացյալը: Մայրդ չծերացող կանանցից էր, նրանցից, ովքեր պահպանում են օրիորդական դիմագծերը, մարմնի բարալիկ շքեղությունն ու մի տեսակ սպորտային են, առույգ: 

Գումարած դրան, նա ծերանալու հետ չհամաձայնվողներից էր ու կյանքի ամեն վայրկյանն արդեն պատերազմ էր ժամանակի անողոքության դեմ, ու թերևս, հաղթում էր դեռ: Շատ խոշոր հաշվով: Բաճկոնն այդ նորաձև էր ու քեզ շատ էր սազում: Հա, մի փոքր մեծ էր, բայց դա ոճի էիր դու վերափոխել ու երբ փաթաթվում էիր մեջը՝ մռութդ թաքցնելով օձիքի երկարության մեջ, անգամ արտադրողն էր հիանում այդ մտքով ու հաջորդը հաստատ հենց երկար օձիքով էր կարելու: Նա էլ չգիտեր, որ դա քեզնից է, ոչ թե բաճկոնից, որովհետև հետո, երբ ես քեզ մի օր կտեսնեմ պիժամայով, հիացմունքից ինձ կկորցնեմ, կհենվեմ ու կկոտրեմ ձեր միջանցքի հայելին և գուցե հենց դա, և ոչ թե ես, յոթ տարի դժբախտություն կբերի ձեր տանը: Համենայնդեպս մայրդ վստահ էր, որ ես, իսկ ես՝ որ հայելին: Դե, հայելու մասին նա չգիտեր, որ դա էլ եմ ես: Մայրդ բոլոր պատերազմներում էր հաղթող: Անգամ իմ ու իր: Ես ստիպված էի վաճառել ապառիկ գնված համակարգիչս, որ տաքսիստի փողը տամ, երբ մի օր նա՝ իմ, իբր թաքուն բերած շամպայնն ու ծաղիկները, հինգերորդ հարկի ձեր պատուհանից նետեց խեղճի մեքենայի վրա, իսկ ես փախչելուս պահը կորցրեցի՝ անակնկալի գալով, և տաքսիստն ամուր բռնեց թևիցս: Այդ օրը տատս թոշակ էր ստացել և իմ հասանելիքն ինձ տվել, դրա համար որոշել էի տաքսով գալ ձեր բակ:

Լավ ցուրտ էր այդ տարվա ձմեռը և ես ամեն ինչ անում էի, որ օրերն արագ անցնեն ու մենք սկսենք մեր թրև գալը գարնանը, անգամ տաս օրով քաղաքից գնացել էի, բայց կարոտակիրքդ հեռախոսիս էկրանից լատինատառով խեղդեց ինձ, սեղմեց կոկորդս՝ պատին դեմ տալով ու հինգ օր էլ չանցած ես սրթսրթացնում էի ձեր շենքի անկյունում: Կիրակի էր, մայրդ տանն էր, դու ստիպված պայմանավորվել էիր նրա ընկերուհու հետ, որ հարևանի աղջկա հետ անգլերեն պարապելու գնաս մի քանի շենք այն կողմ: Ու թեև մայրդ իր մոտավոր հաշվարկն ուներ ու այդ շենք հասնելու համար մաքսիմալ ժամանակն այնքան քիչ էր տվել, որ ոչինչ էլ չէինք հասցնի, բայց միջիդ արևը տաքացնում էր երկուսիս ու ամեն ինչ էլ հասցնում էինք: Ամեն ինչ: Ամեն տեղ:

Ես ուզում էի, որ մնայինք այդտեղ, որովհետև կիսամութ էր նաև, ոչ միայն տաք: Բայց գիտեի, որ անհանգիստ էությունդ ինձ քարշ է տալու իր ետևից դեպի մենություն, ուր միայն երկուսով ենք: Եթե մնայինք ու այգու ամենախուլ անկյունում ձների մեջ մի լավ թավալ չգայինք, չէիր պատռի մորդ բաճկոնը, որը երկու տարի էլ չկար, որ առել էր, ես չէի մրսացնի իմ ոչմիբանը ու հետո ստիպված տանը, բաղնիքում երկու շաբաթ ինքս ինձ չէի սրսկի, ու դու… դու ստիպված չէիր լինի մի օր… Ես այդքան անզգույշ մեկ էլ շատ փոքր ժամանակ եմ եղել, երևի երեք տարեկանում, երբ մորս մազերի երկաթյա ամրակը մտցրեցի հոսանքի վարդակի մեջ: Ու անգիտակցաբար չէր դա ևս: Հիմա որ հիշում եմ, այսօրվա պես աչքիս առաջ է այդ պահը: Ես տեսնում էի, թե նա ինչպես է հյուրասենյակի բազմոցին պառկած համբուրվում Յուրիկի հետ, իսկ ես չգիտեի համբուրվելն ինչ է, ուղղակի, ինձ թվում էր, թե նա խեղդվում է, որովհետև Յուրիկը չաղ էր, իսկ մայրս քո մոր նման բարալիկ ու չծերացող մի կին, չնայած այդ ժամանակ քեզանից մի փոքր մեծ՝ քսան տարեկան: Յուրիկը ծանր լինելուց բացի բեղեր ուներ և իմ մանկական երևակայությունն ինձ լրիվ ուրիշ պատկեր էր գծագրում, իսկ քանի որ մայրս ինձ հրամայել էր քնել, ես առնվազն հիմար պիտի լինեի, որ չքնելով հանդերձ՝ մի հատ էլ սենյակիցս դուրս գայի: Ու այդ կեղծ կրքի տոնն ավարտելու համար ես այլ բան չգտա, քան ամրակը վարդակի մեջ մտցնելը: Կեղծ, որովհետև երկու ամիս չանցած Յուրիկը ոտքով հարվածում էր մեր տան փակ դռանն ու գոռում, իսկ մայրս անջատել էր տան բոլոր լույսերն ու ինձ գրկած պառկել: Չեմ հիշում, թե դա ինչ ավարտ ունեցավ, բայց հիշում եմ արդեն Համոյին, հետո Արտակին, Գնելին և այլն: Բայց դա ուրիշ պատմություն է: Անգամ քեզ երբեք չեմ պատմել:

Դու պատռեցիր մորդ բաճկոնը, ես հիվանդացա: Հետո մայրդ պատժեց դրա համար ստիպելով շատ կարճ կտրել մազերդ, որոնք ես այնքան շատ էի սիրում: Ու հիմա հասկանում եմ, որ նա ավելի շատ ինձ էր պատժում, քան՝ քեզ: Ես այնքան շատ էի սիրում երկար մազերդ, դրանց հետ խաղալը, դրանցով պարուրվելը և ինքդ էլ լավ գիտեիր, դրա համար մինչ հանդիպման գալն ինձ գրել էիր. «Քո մեջ մի քիչ գոմիկ չկա՞: Տղա չես սիրի՞»: Ես քո մեջ ամեն ինչ էի սիրում, դու իմ հասուն, մեծ սերն էիր ու այդքան փոքր: Ես՝ արդեն քսանհինգ տարեկան, դու՝ համարյա տասնութ:

Մայրդ իմ մեջ չէր սիրում այդ քսանհինգը: Հիմա հասկանում եմ նրան: Իմ հետ ուղղակի անիմաստ էին քո բոլոր ժամերը, եթե գիտակցորեն նայենք: Ես ոչինչ չունեի ու ամենակարևորը՝ աշխատանք, ապրում էի թոշակից թոշակ, երբեմն թղթախաղով էի մի քիչ գումար «աշխատում», երբեմն՝ գողությամբ: Հա, չստացվածի մեկն էի, անգամ գողություն անել չգիտեի, ուղղակի, արագ էի վազում ու ինձ քառասնամյա ռեցեդևիստ Սաքոյենք իրենց հետ վերցնում էին, որ ժամապահ կանգնեմ: Հետո թուլափայ մի բան տալիս էին, որ էլի գնամ հետները: Մայրդ դրա մասին չգիտեր, թե չէ կծախեր բոլորիս: Դա կլիներ ելքը, որովհետև ինձնից պրծում, թվում էր, թե չկա: Նա քեզ ունեցել էր հատուկ իր համար: Մեկը: Որ տարիների ընթացքում կուտակածն ու ձեռքբերածը ավանդի, որ քեզ նույնպես որպես հերթական նվաճում արձանագրի իր փառահեղ կյանքում: Քեզ հետ կապված մեծ պլաններ ուներ մինչև Հարվարդ, այնուհետ իր կառավարական աշխատասենյակ, էսինչյան ազգանվամբ փեսացու, թոռնիկներ լիքը, որովհետև նա քեզ մեկն էր ունեցել, բայց դու պիտի շատ թոռնիկներ պարգևեիր, չէ՞ որ ինքը երբեք քեզ ոչնչից հետ չի թողել ու չի զրկել: Նա իր տեսակով կուտակող էր: Դրա համար դու հանդիպման գալիս հագնում էիր նրա շորերը, որովհետև քոնի համար դեռ ժամանակը չէր եկել: Քեզ պետք չէր, դու ուսանող էիր, դրա փոխարեն ինչ-որ բանկային հաշվին գումարներ էին աճում, օժիտ էր հավաքվում և քո կյանքը մի օր պիտի ոսկեզօծ ու հրաշալի լիներ: Ամենախանգարողը ես էի, դրա համար մի օր անգամ փող էր տվել ինչ-որ տղամարդկանց, որ ինձ շանսատակ անեին ու ասեին քեզանից հեռու մնամ: Կառավարական աշխատավայրի վարորդներից մեկն էր կազմակերպել հետո իմացա: Բայց դու համբուրում էիր իմ պայթած շրթունքներն ավելի անհագուրդ և կողոսկրերիս ցավը սաստկանում էր քեզ գրկումս պահելիս, բայց մազոխիստական էր այդ ամենն ու այնքա՜ն հաճելի, որ բառն այդ իրական ու բնութագրող կոչվում էր կայֆ:

Մի խոսքով: Ոչ մի կերպ չեմ կարողանում պտտվել շուրջն ասելիքիս այնպես,  ինչպես ամբողջ կյանքս կարողացել եմ խուսափել, խույս տալ իրականության աչքերին նայելուց, բայց… Դու պատռեցիր այգում բաճկոնը, ես մրսեցի, բայց ամենավատը տեղի ունեցավ: Հղիացար: Դրա մասին մենք իմացանք մոտ մեկ ամսից, այդ ընթացքում ես ինձ սրսկեցի, ինձ լավ սատկացրին մեր դալանի տակ, մազերդ կտրեցիր, բայց ոչինչ չփոխվեց: Դու միշտ հեգնում էիր, թե քեզնից ի՞նչ մայր, ես իմ մեջ վստահ էի, որ՝ ավելի լավ, քան՝ ինձանից հայր: «Հիմա ի՞նչ, մենք պիտի ամուսնանա՞նք»,-հարցրեցիր ինձ: Ես քեզ սիրում էի, ինձ լավ էր քեզ հետ, բայց ես չամուսնացող էի իմ տեսակով ու ատում էի ամուսնացածներին, տեսնում նրանց դժբախտությունը, հաճախ նաև միասին էինք ծաղրում դրանց: Ու դու դա շատ լավ գիտեիր: «Մաման ինձ կսպանի»,-քրքիջիդ միջից ասացիր ու այդ թեմայով մենք էլ երբեք չխոսեցինք:

Ինձ մեկ էր: Ես ոչինչ պարտք չէի ոչ ոքի, ոչ էլ պատասխանատվություն ունեի ստանձնած: Դրա համար իմ կյանքում ոչինչ չփոխվեց, անգամ՝ դու, և ամեն ինչ իր տեղն ընկավ: Բայց հղիությունը արագ մատնվող պրոցես է շրջապատի համար և երկար չէինք կարող դրա մասին լռել և մի օր մայրդ ինձ կանչեց ձեր տուն:

Ես երկրորդ անգամ էի տեսնում նրան ձեր տանը: Մեր հանդիպումների ամենալավ տեղն էր դա: Չէ՞ որ մինչ երեկո նա աշխատանքի էր և ֆիքսված ժամ կար նրա վերադարձին, իսկ տունն ազատ էր, տաք ու անվճար: Բայց նա մի օր ինչ-որ բան կասկածած ժամանակից բավականին շուտ եկել էր ու իմ մանկության Յուրիկի նման տան դուռն էր ծեծում, երբ երկուսով մի կերպ տեղավորվել էինք սովետական չուգունե վաննայի մեջ և փորձել էինք ֆիլմային տեսարան ստանալ մոմերով: Մոմերը զուգարանակոնքի անցքով գնացին, ես՝ այդպես մերկ ու թաց, մի կերպ շորերս հավաքեցի ու մտա մորդ մահճակալի տակ: Դուռը բացելուդ պես նա ամբողջ տնով ընկած սկսեց ինձ փնտրել, անգամ քեզ հարցնելով, թե ուր եմ: Սակայն դու քո դիվային անմեղությամբ զարմացար, անգամ վիրավորված ձևացար, իսկ ես էլ հետքերը մաքրելու մեծ փորձով ու արդեն վարպետացած, լրիվ վերացրել էի իմ մասին հուշող ամեն բան ու շունչս պահել էի մահճակալի տակի փոշիների մեջ՝ լրիվ մերկ պառկած: Նրա զայրույթը վերածվեց բռունցքների, դու սկսեցիր լացի միջից ծիծաղալ, ես շունչս պահած մտածում էի, որ պահարանները քանդելուց հետո մի  հուսահատ վերջին հայացք էլ կնետի իր մահճակալի տակ, ու նրա և քո աղմուկի մեջ բջջայինովս զանգեցի ոստիկանություն ու ասացի որ այսինչ հասցեի շենքում ռումբ է տեղադրված: Նա դեռ չէր հասցրել կշտամբանքից անցնել խրատներին ու հետո արցունքներին, երբ բակում հայտնվեցին հրշեջները, փրկարարները, շտապ օգնությունը, շներ և սկսվեց իրարանցում: Ձեր բարձրահարկի բոլոր դռները բաց էին, բոլոր հարևանները դուրս էին եկել մուտք և իրարանցում էր: Ոստիկանները տարհանում էին, շներն անցնում էին ոտքերի տակով, ես՝ արդեն հագնված, միաձուլված ամբոխին, իջնում էի ներքև ու ամեն բաց դռան մոտով անցնելիս փոշմանում, որ չեմ զանգել Սաքոյենք էլ գան ու բակում արդեն շչակների ու հետաքրքրասեր ամբոխի բզզոցի միջից ականջներս որսում էին քո դիվային հռհռոցը ու բերկրանք էի զգում փախուստիս ստացվելու համար, ինչպես  փոքր ժամանակ, երբ քաղաքի առաջին սուպերմարկետից մի քանի բան թռցրինք՝ ծոցներս լցնելով, ու առանց բռնվելու բարեհաջող դուրս եկանք խանութից:

Երկու օր անց ինձ տարան ու մի ամբողջ օր պահեցին ոստիկանական բաժանմունքում, մինչև տատս հինգ հարյուր դոլար պարտքով փող ճարեց ու տվեց ոստիկաններին:

Դա առաջին անգամն էր: Եվ այն էլ այն ժամանակ ես տեսել էի միայն մորդ ոտքերը, այսինքն՝ կոշիկներն իրենց ճարմանդներով, փայլուն, կոկիկ: Իսկ հիմա տեսնում եմ նրան հյուրասենյակի սեղանի գլխին նստած, խրոխտ հայացքով, բացատրություն պահանջող տեսքով ու կարճ շեշտադրումներով հարցախեղդ անելիս: Դու նստել էիր նրա մեջքի հետևում՝ տեսադշտից դուրս, ու անընդհատ ծիծաղում էիր անձայն, ծամածռություններ էիր անում՝ նայելով ինձ: Ես ինձ հազիվ էի զսպում, որ չփռթկայի, ու երևի լավ չէր ստացվում այն աստիճան, որ մայրդ ի վերջո ձեռքի ափով խփեց սեղանին ու բղավեց. «Ի՞նչ կա ծիծաղալու»: Ես, քանի որ արդեն գիտեի, որ նրա հետ պատերազմում հավերժ ու հարատև պարտված եմ և իմաստ էլ չկա խելացի կամ պատասխանատու երևալու, լկտիաբար կամ սկսածդ խաղը շարունակելու համար, հանգիստ պատասխանեցի. «Սաղ խնդալու ա, մանավանդ դուք»: Նա գոռաց. «Անասու՜ն», - ու սեղանին դրված շոկոլադով լի վազը նետեց վրաս՝ ամեն կերպ ջանալով, որ այն կպնի գլխիս: Դա ամենանուրբ վիրավորական բառն էր իր հետագա բառապաշարի, որ լսում էի մեջքիս ետևում անգամ մինչև կանգառ, իսկ ես կանգ չէի առնում, վազում էի ինչքան ուժ ունեի ու դա կյանքում ամենալավ բանն էր, որ հրաշալի ստացվում էր մոտս:

Այդ փախուստն արդեն նահանջ չէր կամ տանուլ տված ճակատամարտ: Դա խայտառակ պարտություն էր: Իմ մեծ պարտությունը մեծ պատերազմում: Առաջին անգամ ես բարոյազրկված էի ինձ զգում, կոտորված, այնպես, ինչպես պատմական գրքերում կարդում ես ջախջախված բանակի մասին ու պատկերացնում արյունլվա, զենքերը դեն նետած զինվորների, ովքեր (չգիտես ինչու) անապատի անտերության միջով մի կերպ քարշ գալով, մի քանի հոգով գնում են կաղալով, ու ետևի ֆոնին թանձր ծուխ է և ցածր, տխուր երաժշտությունն ուղեկցվում է մեռնողների հառաչներով, անոտների ու անձեռքների հառաչ - գոռոցներով, օգնության աղերսներով: Այդպես իմ փախուստն էր մարտի դաշտից: Այդպես ես երբեք չէի փախել: Առանց կանգնելու: Ու փախուստս ինձ տարավ շատ հեռու, հիասթափված սերս ժամանակի ընթացքում նոր թեկնածուների հերթագրեց, կյանքի այդ էջը մնաց ծածկված գրքում, բայց ծալված եզրով և հետո էլի շատ ու շատ արկածներ, ինչպես լինում է անտերների չհամակարգված կյանքում:

Ես քո մասին շատ եմ մտածել, մանավանդ՝ փախուստիցս հետո առաջին ամիսներին: Պատկերացրել եմ, որ դու ինքնասպան ես եղել, տանը, այն նույն սովետական չուգունե վաննայի մեջ: Ու ես տեսել եմ քեզ, եկել եմ ձեր տուն, տեսել եմ կարմրած լոգարանը, ածելին՝ կիսաբաց ձեռքիցդ հատակին վայր ընկած, այն նույն ոստիկաններին, ովքեր կեղծ ահազանգիս ժամանակ տարհանում էին մորդ, հարևաններին, քեզ, ինձ, ովքեր հիմա լուսանկարում են այդ տեսարանը, կարմիր մերկությունդ, մուտքի մոտ սպասող դի տեղափոխող շտապ օգնության մեքենան, որը միշտ տարբերվում է սովորական մեքենաներից իր անշուք հնամաշությամբ, կապույտ խալաթներով, Յուրիկի դեմքով ու բեղերով բուժակներին, ովքեր կանգնած ծխում են մուտքի մոտ, մինչ քննիչները կավարտեն իրենց գործն ու վերև կկանչեն դրանց, ականջի ծայրով լսել դրանց տափակ կատակներն ու Նոր տարվա նախաշեմին ապառիկով հեռուստացույց գնելու հարմար տարբերակների քննարկումը, ուրվականի նման անցել եմ բոլորի միջով, հյուրասենյակում տեսել եմ մորդ տոնական իր շքեղությամբ, ում տարհանված հարևանները ջրի բաժակի մեջ սրտի կաթիլներ են լցնում ու տալիս, զգացել եմ այդ կորստի ցավն ու մոտեցել ձեր հինգերորդ հարկի պատուհանին ու ցած նետվել, իբրև մի նոր Ռոմեո, նետվել ուղիղ շտապօգնության մեքենայի տանիքին՝ այդպես նաև վրեժ լուծելով բուժակներից իրենց անհամ կատակների համար, վրեժ լուծելով իմ այդպես էլ կարգին չօգտագործած համակարգչի համար, բայց ոչ մի անգամ չեմ էլ մտածել պատճառի մասին, օր - օրի կլորացող փորիկիդ մասին…

Ես պատկերացրել եմ նաև խորը գիշերով դիվային դեմքդ, պատկերացրել եմ, թե ինչպես արդեն զզված ու վճռական մոտենում ես քնած մորդ անկողնուն ու ամենախավար այդ գիշերվա թանձրության մեջ խեղդում նրան այնպես, ինչպես մի քանի անգամ պատմել ես ինձ: Պատկերացրել եմ այդ տեսարանը, քեզ՝ ինքնագոհ ու բավարարված ժպիտովդ, քեզ ամենանգամյա կրքոտ աչքերիդ փայլով, գեղեցիկ, հրեշային, խորհրդավոր: Ասես կանգնած այն անապատի հաղթող բանակի զորվարի պես՝ մի փոքր բլրին, շողշողացող զրահներով, փառքի ծածանվող դրոշակների ներքո, սևաթույր ձիուն հեծած, վրեժխնդիր եղած իմ պարտության համար, քո կտրված մազերի, որոնք այդ բլրի վրա կրկին երկար են ու մեղմ խաղում են քամուց:

Բայց չէ: Այս փոքրիկ քաղաքում, այսքան զարգացած կապի միջոցներով ես հաստատ կիմանայի, ես հաստատ կլսեի քո մասին, ես հաստատ առաջինն էի լինելու, ում ցնցելու էին այդ լուրերը, բայց չզարմացնելու, որովհետև ես իմ մեջ մինչև հոգուս վերջին բջիջը կրել եմ քո էությունն ու զգացել, թե դու ինչերի ես ընդունակ:

Մենք պետք է մնայինք այնտեղ ու մի լավ հարբեինք: Պետք է դուրս չգայինք, որ չփչանար ոչինչ: Ես պետք է ավելի զգույշ լինեի, չնայած հիմա եմ միայն դրա մասին հիշել: Հիմա, երբ այս անտանելի փոքր քաղաքում, ուր թաքնվելն անհնար է, ուր անհավատալի հանդիպումներն անգամ անխուսափելի են, այսքան տարի հետո ես պատահաբար տեսա ձեզ: Այս նորաբաց կինոթատրոնի դիմաց՝ այգում, ուր ես սպասում էի մի նոր աղջկա, որ կինո տանեմ ու հետո՝ տեսնենք, տեսա քեզ, նրան ու մորդ…

Ժամանակի պատերազմում նա պարտվել էր: Կուրախանայի, եթե ինձ պես ջախջախված չլիներ, եթե մի փոքր զիջեր իմ պարտությանը, անգամ՝ կհրճվեի, որովհետև անընդհատ ինձ ստորացած էի զգում, անընդհատ լսում էի նրա ձայնը մեջքիս ու փախուստս: Բայց նա այնպես էր փոխվել, որ սրտիս անկյունում անգամ խղճացի նրա կիսակոր կերպարանքը: Դու ավելի գեղեցիկ էիր, քան այն ժամանակ, բայց աչքերիդ կրակները հանգել էին ու դու դարձել էիր բարի: Գեղեցիկ կին էիր՝ երկար վարսերով, շքեղ մուշտակը հագիդ և ուղիղ, հպարտ ուսերով: Այդ ժամանակ ես նախանձեցի ինձ, որ երբևէ ունեցել եմ քեզ, որ երբևէ վայելել եմ այդ հրաշքը, թեև հիմա քո հանդեպ զգացածս այլևս կիրք չէր, սեր չէր, այլ խոնարհում, ակնածանք: Մայրդ թևանցուկ էր արել քեզ, հազիվ գալիս էր, ասես դու էիր տանում, քայլում էիր ինչպես թագուհի բոլոր հաղթանակած բանակների, ով հպարտ կանգնած է իր պալատի բարձր աստիճանների վրա և աշխարհի բոլոր հաղթանակած զորավարները գալիս, ծնկում են նրա առաջ, վայր են դնում սուրը, խոնարհվում և նվիրում իրենց հաղթանակը…

Իսկ կողքիցդ գալիս էր նա… Ձեզանից անջատ, ձեռքերով բռնած բաճկոնի երկար օձիքները, մռութը պահած այդ օձիքների ետևում և միայն չարաճճի ու դիվային աչքերն էին կայծկլտում դեմքին ու մազերը՝ երկա՜ր, գեղեցիկ, քամուց ալիքվող…